fbpx

Դոնատելլո

Մեղքդ թե նետես, ետ կգա նորից՝
Այն դատարկության պես հավիտյան է,
Բայց դու դադարիր քեզ մաշել, Մարիամ,
Քո Դոնատելլոն գտավ պատյանը։

Աչքդ թողնելով ճամփին, օրդ՝ սև,
Պարտքն իր մարելով՝ ճակատին գրված,
Կախվեց հեռացող առագաստներից՝
Քունդ տանելով ուսերի վրա։

Քեզ վերլուծելով՝ չարը գիտակցեց,
Դևերին տեսավ՝ նենգ ու արնախում,
Իր ծեր ուսուցչի դասը ուրացավ,
Գնաց, առնետին գտավ կոյուղում։

Սիրեց նմանին, եղավ աշակերտ
Իր պես ոխերիմ վրիժառուին,
Հանդիպեց նրա խարխուլ հարկի տակ
Խենթ հանճարներին թշվառ՝ նոր ու հին։

Կարծես քաջացավ, զենք սկսեց սիրել,
Քե՛զ ատեց, սակայն պատժեց թշնամուն,
Անունդ զուր տեղ բերանը չառավ,
Ինքն էլ որոշեց լինել անանուն։

Ու դարձավ ուրիշ՝ լրիվ անծանոթ,
Հանդիպես, հաստատ արդեն չես սիրի,
Էլ ետ մի նայիր, հանդարտվիր, Մարիամ,
Դուրս եկ կորստի խեղդող թմբիրից։

Հեշտ չեն գտնում մուսաներին

Հեշտ չեն գտնում մուսաներին՝
Կորցնում են դյուրին,
Խեղդում մտքերի հորձանքում
Շքեղ féerie-ն։

Ապրում կենարար ներշնչման
Արբեցնող պահեր,
Որոնք, պարզ է դառնում շուտով,
Չէինք կարող պահել։

Գուցե մերն է սխալը հենց,
Մենք ենք մեր գերին,
Որ ստեղծում ենք մեր նմանից
Մեր մուսաներին։

Պանդուխտ եմ

Ես հիմա ոչ մեկի որդին,
Ես հիմա ոչ մեկին եղբայր,
Ինչպե՞ս պիտի ինձ անվանեմ,
Ասա, ինչպես, Աստվածամայր։

Իմ հարազատ տանը կարոտ,
Ես ի՞նչ պիտի հիմի ուխտեմ,
Ես առանց սիրուն Երևան,
Մի՞թե, Տիրամայր, պանդուխտ եմ։

Թե՞ ճամփորդ եմ, որովհետև
Թափառելու տեղ ունեմ,
Եվ է՞լ ինչպես, ասա տեսնեմ,
Ինձ է՞լ ինչպես անվանեմ։

Ես հիմա ոչ մեկի որդին,
Ես հիմա ոչ մեկին եղբայր,
Ոչ օտար եմ, ոչ՝ յուրային,
Ո՞վ եմ ասա, Աստվածամայր։

Կրկին արթուն եմ, ընկեր

Ես կրկին արթուն եմ, ընկեր,
Ես անքուն եմ կրկին, սիրելիս,
Ու նորից քո հայացքն եմ հիշել,
Քո հայացքն՝ այստեղից գնալիս։

Ու դարձել եմ դատարկ կաղապար,
Ու լացում է մի բան իմ ներսում,
Իմ սենյակն է կարգին ջեռուցվում,
Իսկ ես միայնակ՝ մրսում։

Մեր օրերն եմ հիշում երջանիկ,
Այդ օրերն եմ հիմա կարոտում,
Ու սպասում՝ հուսալով, այն ժամին,
Երբ պիտի դառնաս նորից տուն։

Հեռացող կյանքը

Ես զգում եմ ինձնից դանդաղ ծորացող,
Հեռացող կյանքը՝
Տառապանքների
Անսահման հեռու
Հանգուցալուծում։

Եվ հանգստության իմ հին տենչանքը
Իրականություն դառանալու անգամ
Հույս չի ներշնչում։

Ա՜խ, երբ հաճախ են
Չար, բութ խոսքերով մարդիկ հարվածում,
Ուզում եմ արա՛գ գոլորշիանա
Անոթներումս լալագին հոսող
Եռացող կյանքը,
Հեռացող կյանքը։

25-րդ կադր

Պատկեր՝ դոնատելլո թեմայով։ Տեղադրված հայ գրող Դօրիանի «25-րդ կադր» Չափածո ստեղծագործության էջում։

Ամսագրում 25-րդ կադրի մասին կարդալուց հետո՝ Ալիսը վերաիմաստավորում է անցյալում իր հետ պատահած որոշ դեպքեր։ Պատմվածքը գրվել է 2009թ․, խմբագրվել 2020թ․։

Երեկոներ շալվարիս պես

Երեկոներ, շալվարիս պես`
Ուրիշի հագին մաշած,
Հոգնեցրել է մռութը ձեր
Անլվա, չթրաշած։

Ձեր լուսինները սին են,
Ձեր հեքիաթները` հին,
Դուք անխղճորեն նման եք
Մեկդ մեկին։

Խելագարվածի պես դուք
Նույնն եք շարունակ կրկնում․
Տուն, քարե տուն, տուն՝ տաք,
Տուն, տուն հեռու` մեր տուն»։

Սուրբ անձրևները

Սուրբ անձրևները քեզանից սրբին,
Տարան իմ սիրած ջրաներկերը,
Իմ՝ պարզ գույներից բարդությամբ ստացած
Երանգներդ բյուր։

Եվ ուղիղ սիրուս փոխարեն տված կետ-գծիկներդ
Այլևս միայն կետեր են թվում։

Եվ այժմ, ահա, հարցում եմ ինքս ինձ,
Թե ձմռան գալով
Իմ ինքնամոռաց, խելառ հավքերը
Ինչու չեն չվում։

Այնտեղ, ուր դու ես, նրանք փնտրում են
Ամառներ անվերջ, անսպառ ջերմություն։

Դու արհեստական գործվածքի նման
Մի լվացքից ես քո գույնը կորցնում,
Իմ սրտին թողած լաքաները քո
Որքան տրորեմ, էլի չեն ացնում։

Դու ծաղիկների համար անարժան,
Դու այժմ բեմից քշված անտաղանդ,
Բայց այնքան սիրված, այնքան հարազատ,
Որ ի զորու ես իմ եկեղեցին դարձնել
Երբեմնի սիրո հուշերով
Քայքայող աղանդ։

Մի ձեռք

Մենք ապրում ենք վաղուց, 
Բայց չենք էլ ապրում դեռ,
Երբ չգտած մեկին
Շտապում ենք բաց թողնել։

Եվ ձեռնունայն, մենակ
Հետադարձ հայացքով
Նայել ճամփաներին,
Որոնք մենք դեռ երեկ
Անցնում էինք երկուսով,
Ու չտեսնել ոչինչ
Լապտերներից բացի,
Սիրուն, բայց մշտանինջ։

Աղոտ հիշել մեկի
Ձեռքն հոգատար ու ջերմ,
Որ ուղեկցում էր մեզ,
Ու որ կարծում էինք, թե
Միշտ պիտի ուղեկցեր։

Հիշել ու չգնել
Մեր կողքին ոչ ոքի,
Խորհել ու չստանալ
Մի հարցի պատասխան`
Մե՞նք ձեռքն այդ բաց թողինք,
Թե ամենքն է մեզ պես
Նախընտրում հեռանալ։

Մենք վաղուց ենք ապրում,
Բայց չենք կարող ապրել,
Երբ հսկա ճամփեքին
Մեզնից բացի միայն
Շարունակենք տեսնել
Լապտերներ անկենդան,
Ու կարոտել մի ձեռք։

Ծաղրածու

Ծաղրածու, ցրտերը վրա հասան, 
Կրկեսը փակվեց ու մենակ ես,
Կյանքը թատրոն էր, դու` դերասան,
Իսկ ո՞վ էր, ասա, հեղինակը։

Երբ ներկերն էիր մաքրում դեմքիցդ,
Վերքերդ էիր լվում, քեզ թվաց,
Ու, ահա, մաքրվեց և ժպիտը,
Թախծոտ քո դեմքիդ նկարված։

Հիմարի պես, էլի մի անգամ,
Չարեցիր փրկվելու ոչ մի ճիգ…
Սեփական ձեռքերով` ինքնակամ,
Կտրեցիր թելերդ, խամաճիկ։

Մարդիկ

Մարդի՜կ, մարդիկ նայեք՝ տեսեք, ես արտասվել եմ,
Ես հայհոյել եմ լավը իմ բախտի,
Դրսում ու առավել ներսումս սաղ թարսվել է,
Նայեք, ուրախացեք հիմար մարդիկ։

Մարդի՜կ, մարդիկ տեսեք՝ զգացեք, ես կոտրվել եմ,
Ես վաճառել եմ տեղը իմ պատվի,
Հանձնել, որ կառուցեն այնտեղ բամբասանքները
Իրենց՝ ցրվեն փոքր ինչ պարապ մարդիկ։

Մարդի՜կ, մարդիկ զգացեք՝ լսեք խղճիս ճիչերը՝
Փորձում եմ բռնել սանձն ինքս իմ կամքի,
Ես ամպերից օրեր առաջ թողել, իջել եմ,
Երկրից եմ պատրաստվում իջնել, չկամ մարդիկ։

Մարդի՜կ, մարդիկ լսեք՝ լռեք, արդեն սպառվել եմ,
Հոգնել եղունգներով կառչել կյանքից,
Շտապեք գնել, քանի դեռ չեն սպառվել տոմսերը
Իմ շոու-թաղումի, դատարկ մարդիկ։

Մարդի՜կ, մարդիկ լռեք՝ մարսեք բոլոր ստերս,
Ձեր ցավը թող մեղմվի իմ “ցավերից”
Էլ չեմ պատմի երբեք ես ձեզ իմ սերը… սե՜րս,
Ու ոնց եմ երջանիկ, դժբախտ մարդիկ։

Նոր շուլուլած կարեր

Հին վերքերի տեղում
Ես կգտնեմ շուտով նոր շուլուլած կարեր,
Ու ոչ թե կարոտով,
Այլ սեփական ոտով կշրջեմ տանը մեր։

Ու կմաշեմ օրեր,
Որոնք տեսնում էի դեռ երեկ ցուցափեղկում,
Ու հռչակ կթորեմ,
Մտքիս ու գրիչիս տված բերքով։

Ու ամեն Աստծո օր, 
Արթնանալով, կիջնեմ խանութ՝ հացի,
Ու կաղոթեմ Աստծուն՝
Ոչինչ չխնդրելով, այլ հանուն տվածի։

Կլսեմ հեզությամբ
Խրատները տատիս՝ ճիշտ թվան, թե սխալ,
Գուցե մտնեմ նորից
Այն նույն եկեղեցին, որոշեմ դարձի գալ։

… Սրճարանն անձրևի,
Փողոցները ծանոթ ու իմ սիրած խանութը գրքերի,
Կապրեմ օրերը նույն՝
Այս վայրերում դժգույն, թվացող անթերի։

Բայց էլ, սիրտս լցրած,
Չեմ զգա մուսա ծնող կարոտը իմ,
Ու այլևս թաքուն
Առավոտյան թխվածք չի տա Սյուզին։

Պատուհանիցս դուրս
Չեմ տեսնի գեղեցիկ, բայց ձանձրալի սարեր,
Հին վերքերի տեղում
Ես կգտնեմ շուտով նոր շուլուլած կարեր։