fbpx

Տխուր բանաստեղծություններ

Ես մի ջահել ինքնասպան էի

Ես մի ջահել ինքնասպան էի քո երազում,
Եվ ինձ գողտրիկ գերեզման էր սազում
Ուռենու ստվերի տակ։

Բայց դու որոշեցիր
Հորինել ինձ համար
Գերեզման էլիտար՝
Մարմարե սալիկով,
Չքնաղ լուսաբացով
Եվ էլիտար լացով
Ամեն չորեքշաբթի,
Ժամը չորսին։

Ինձ ստվերնե՜րը պատմեցին քո մասին,
Ես տարված էի վաղուց Աստված գիտե՝ ինչով,
Աշխարհի ողջ հոգսից թաքստոց փնտրելով՝
Անցնում էի մթության ու խավարի միջով։

Պարանը, հիշիր,
Ինքս էի մոմել,
Քո՛ միակ մեղքը
Աթոռը ոտքիս
Տակից հանել էր:

Սպանելը ինձ քո
ձեռքի գործը չէ,
դու չես դա արել։

Պետք չէ զղջալու
գործում ջանքերը
գերակատարել։

Ես արդեն խաչի վրա եմ

Ես արդեն խաչի վրա եմ,
Լիակատար երջանկության,
Էքստազի հասնելու համար,
Մարդիկ, ձեզ մնում է միայն,
Որ ծարաված իմ շուրթերին
Քացախով թաթախած սպունգ տաք։

Սակայն անգամ մահվան մահճում
Ինչ-որ մեկի թեթև ձեռքը չի իջեցնի կոպերը իմ,
Սակայն անգամ լուռ շնթռած իրեն որջում
Ինչ-որ մեկը պիտի բախվի իմ հայացքին։

Հա, ես պիտի լռեմ անգամ,
Երբ վերքերս սկսեք լվալ
Դուք ջրածնի հիդրօքսիդով,
Դառը խոսքերին պատասխան
Ես պիտի տամ միշտ ժպիտով։

Դուք ստոր կամ արդար, ով էլ որ լինեք,
Ծամած-չհաշված կարծիքների դեմ
Սովոր եք հեզ-հեզ գլուխ խոնարհել,
Դուք հարազատ եք լոկ տոն օրերին,
Ճարտարախոս եք, բայց դատարկաբան,
Եվ բարդ ընտրության առաջ կանգնելով`
Պիտի միաձայն գոչեք. «Բարաբբան»։

Անքնություն

Անծանոթիս կողքից, ծոցից սավանների
Դուրս է արել նորից հոգեհման,
Ճոճվում է վառ թողած միակ լույսը շենքի
Երկնքից կախված կանթեղի նման։

Եվ Ծննդյան տոնից, մինչև օրն Հարության
Ցավն, իրեն կանչելիս, բղավում է․ «Ներկա»,
Չիմացյալի հետքով թափառում է հոգիս՝
Չորս ամիս է արդեն գիշերվա գույն ներկած։

Չորս ամիս է արդեն վրձնով անքնության,
Նկարելով անշտապ նոր կնճիռներ, փոսեր՝
Ժամանակը ասես մակագրում է դեմքիս․
«Այստեղ, երբ արցունք կար, շա՜տ արցունք է հոսել»։

Եվ դարձնում է անխիղճ տիրակալն ամենի
Հինգ ժամը գիշերվա հիսունին հավասար՝
Ստիպելով երազել այն օրերի մասին,
Երբ կկոչեմ իրեն նոր անունով՝ անցյալ։

Իսկ մինչև այդ նորից ծոցից սավանների,
Ասում է՝ կհանի դեռ նույն հոգեհման…
Կճոճվի վառ թողած միակ լույսը շենքի
Երկնքից կախված կանթեղի նման։

Ո՞վ եմ ես, Աստված

Ո՞վ եմ ես, Աստված,
Երբ չլինելուս համար պետք էր լոկ
300 դրամ 20 տարի առաջ։

Ինձ ծնեց գուցե մեկի ուշացած
Վայելքի լկտի անզգուշությունը,
Ու ամեն գիշեր քնում է ինձ հետ
Մեկի հարամած, խանգարված քունը։

Ոչ մեկ իմ բախտին բաժակ չշրջեց՝
Տեսնելու համար արու՛ եմ, թե՛ էգ,
Իմ էս չընդհատված անգոյությունը
Տեսնես ու՞մ էր պետք։

Ու քանի մեկը հղի էր ինձնով,
Ինձ թվում էր, թե այդ ես եմ հղի`
Չգիտեի, ախր, ինչպես բացատրել
Սրտխառնոցը իմ։

Անխուսափելի կյանքի զգացում էր,
Շտապեցրած մի քիչ, մատուցված հում-հում,
Որ աշխարհ չեկած, արդեն նկատեի`
Լացով են ծնում, լացելով ծնվում։

Ամեն մեկը իր գորշ կյանքն է ողբում,
Ամեն մեկն ունի իր սգո սյունը,
Ինձ էլ երևի բաժին է հասել
Էս աբորտ չարած դժգոհությունը։

Ո՞վ եմ ես, Աստված,
Երբ իմ լինելու համար հերիք էր
19 գրամ 20 տարի առաջ…

Թուլյ տուր ինձ մեռնել, իմ Վեռլեն

Թուլյ տուր ինձ մեռնել, իմ Վեռլեն,
Հենց էնպես, հենց էսպես` սենց ջահել,
Որ մահվանս հետ մարդիկ մինչև վերջ չհաշտվեն,
Թաղելուց` մինչև վերջ չթաղեն։

Որ դատարկ ամենիս իմաստներ
Կարկատեն ու քանդեն-կարկատեն,
Չհիշեն, որ հիմար էի՝ չունեի գաղտնիքներ,
Ու փնտրեն թող դրանք, ու գտնեն։

Կանչելո՛վ խաչելով իմ հոգին
Ավիրեն՝ խոսքին խոսք չթողնեն,
Շիտակեն, պիտակեն, արկղերում թող կողպեն,
Իբր Ձեզ կտակեն՝ եկողներ։

Ինչն ամոթ է՝ ջնջեն, չհիշեն,
Ընդգծեն՝ ինչ Աստծո տվածն էր,
Ինչ՝ կարծեն թե մնաց անպատճառ կամ կիսատ,
Բաց թողած տառի պես լրացնեն։

Որ ամբոխը սկսի աղոթել՝
Չոքելով սեփական սխալին,
«Մենք ուզում էին ուղղվեր, ներեք մեզ մայրեր,
Որ փորձում ենք ուղղել ձեր բալին»։

Հայհոյողը մտքում հայհոյի,
Թաքցնելով ատամները փտած,
Մարդ ես, մեկ էլ տեսար, գլխին շառ կբերի՝
Հողն հուդա է, խաբար էլ կտա։

Նաև մայրս փնտրի մեղավոր,
«Խելքդ ո՞վ էր կերել, իմ զավակ,
Գուցե ես եմ սխալ, որ քեզ չեմ օրորել,
Ետ արի, կգտնեմ ժամանակ»։

Ու մի տեղ մի պառավ քննադատ,
Կհարբի, կպատմի մյուսին,
«Մտածում էի՝ սա ով էր, կանցներ կգնար,
Բայց հիմա առը թե չեն հիշի»։

Ու որ քույրս, երբ գա գերեզման,
Ծիծաղի․ «Խորամանկ շան տղա,
Քեզ հիշում ու կարդում են, գիտե՞ս։ Հա՜, գիտես,
Չիմանայիր, կյանքիդ հետ չէիր խաղա»։

Ողջ լիներ, քեզ կասեր մարգարեն․
«Ճիշտն այս հին է, ստի չափ հին է՝
Կես եղիր, թե ուզում ես կիսատ մարդիկ քեզ
Իրենց կես պատկերով հորինեն»։

Իմ ուզածն էլ, գիտե՜ս, ամենքի՝
Թող չնչին, միևնույն է՝ սերն է,
Թե կարող եմ էսպես գայթակղել կես-մարդկանց,
Ես ուզում եմ, ինձ թույլ տուր մեռնել։

Շուռ տուր իմ լեռներն, իմ Վեռլեն,
Թե ունես դու մի փոքր հավատ։
Կտեսնես, որ ոչինչ չի դառնում հավերժ,
Եթե չի ունենում վաղ ավարտ։

Անընկերակից

Օրս է տխուր, անընկերակից,
Վիճակս մորթած քաշում եմ շշին,
Ու՞ր ես զվռնում, կյանքիս ուղեկից,
Սրտիս հերպեսին դիր կազդուրիչ շիբ։

Էդ ո՞վ պիտի քեզ հորիներ, աղջիկ,
Որ մինչև հիմա դեռ չի հորինել,
Մի՞թե պոեմը կյանքիդ չգրված
Ինձ հակառակվող սև գրողինն է։

Իզուր են մի՞թե իմ մատաղ արած
Տողերն ու օրերն այն մեծաքանակ,
Որ Աստված տեսավ, ծիծաղեց վրաս,
Մատաղս չառավ։

Դու կաս, կամ չկաս, կգաս, կամ չես գա,
Դու ինքդ քեզ ես միշտ էլ հակասում,
Ես իմ հորինած հին կայարանում
Գալուստիդ մետրոն եմ նստած սպասում։

Ու տապակվելով սեփական խելքից
Հին միայնության հավերժ թարմ դարդում,
Ինքս ինձ խոստանում՝ հուսահատվելով,
Նվիրվել սիրուն մի տղամարդու։

Աշխարհ, հանվել եմ, լից մեջս

Իմ շուրթերը վաղուց ցամաքած են
Ու կերածս միայն ցամաք հաց,
Երեկվա իմ անմեղ, կույս մտքերը
Դարձել են անխիղճ բախտի քածը:

Ես գլուխը դեռ իմ չեմ կախել,
Էդ ամենը գրո՜ղ է, հեչ է,
Ես պատրաստ եմ էլի բղավել․
Աշխա՜րհ, հանվել եմ, լի՛ց մեջս:

Երեկվա հարվածածդ տեղերը,
Ձեռքդ դի՛ր, դու զգու՞մ ես, դեռ գոլ են,
Եթե դու էդքան առնական ես,
Ես, ուրեմն, կրքո՛տ արվամոլ եմ:

Ես դռան դեմի անտեր շունն եմ,
Դե զարկի՛ր, իմանամ, ո՜վ է տերը,
Ես սիրում եմ ծեծված էս վիճակը,
Երբ ներսիցս հորդում են տողերը:

Սիրտ անբարեկամ

Աչքերս են թաց, շուրթերս են դողում՝
Սիրտ իմ, քեզ նորից ցավով են բարձել,
Բանաստեղծության ամեն մի տողում
Արցունքի խեղդող կաթիլ է սառցե։

Սիրտ իմ մոլորված, սիրտ անբարեկամ,
Իմ կրծքում կռած վշտերի սրվակ,
Դժբախտ լինելու համար քեզ, ցավոք,
Պետք չէ այլևս հարմար պատրվակ։

Սոլո

Վարագույրի վարսերն է շոյում քամին,
Մելոդիկ իր վալսում տանում-բերում,
Ես մենակ եմ ու ես եմ իմ թշնամին՝
Մնացել եմ նորից իմ հին դերում:

Մոռացել են մարդիկ իմ հասցեն արդեն,
Ոչ ոք դուռն իմ այլևս չի թակում,
Ես ազատ եմ դատարկ խոսքերից, դեմքերից,
Ես ազատ եմ, միայն թե իմ վանդակում:

Ուր ամեն ինչ ծանոթ է ու անծանոթ,
Ուր անգամ հարազատն էլ ինձ խորթ է,
Որտեղ ես քամու հետ վարագույրն եմ շոյում
Ու սպասում եմ՝ ու՞ր է իմ երկրորդը:

Սևը մեզ մոտ մոդայիկ էր

Սևը մեզ մոտ մոդայիկ էր,
Ու գլխիս սև էր եկել,
Բախտը իմ երկերեսանի
Փորձում էր երես թեքել:

Ու դառնագույն տագնապս կույր
Հայացքն էր ինձանից փախցնում,
Կյանքն ինձ, ինչպես գրկի մանկանն,
Վշտի կրծքով էր իր սնում:

Ու թվում էր լույսը պայթյուն,
Անձրևնհեղեղ, քունը վախճան,
Ձեռքս ձեռքից բաց չէր թողնում
Միայն վախս անդավաճան:

Մեկն ինձ համար արճիճ թափեց.
«Չեմ նախանձում, սևդ է եկել»:
Ես ժպտացի. «Ռեխդ փակիր,
Սևն, ախր, շատ մոդայիկ է»: